projekt programu na 2015 rok

 

 

 

 

Załącznik nr 1

do Uchwały Rady Miejskiej

Nr ……………..

z dnia …………………….r.

 

PROGRAM

PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA

PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

W GMINIE DĘBNO

NA 2015 ROK

 

 

 

 

 

 

Dębno

 

 

WPROWADZENIE

 

Spośród licznych problemów społecznych, problemy związane z alkoholem mają szczególne znaczenie. Wynika to z rozmiarów szkód alkoholowych oraz kosztów społecznych i ekonomicznych, jakie ponosi budżet państwa, a zwłaszcza jednostkowa rodzina. Konsumpcja alkoholu ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno jednostek, jak i rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących szkodliwie, ale wpływają na całą populację. Nadużywanie alkoholu powoduje wiele szkód społecznych, takich jak: zakłócenia bezpieczeństwa publicznego, przestępczość, wypadki samochodowe, przemoc w rodzinie, ubóstwo i bezrobocie. Dlatego działania w zakresie zapobiegania problemom alkoholowym i rozwiązywania ich są przedmiotem szczególnej troski ze strony organów administracji samorządowej.

Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Dębno na rok 2015, zwany dalej Programem, określa lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z używania alkoholu. Program przedstawia do realizacji zadania własne gminy wynikające z art. 4¹ ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i jest kontynuacją programów z lat ubiegłych.

Zgodnie z cytowaną wyżej ustawą zadania w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych wykonuje się poprzez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności: tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu, działalność wychowawczą i informacyjną, ograniczenie dostępności alkoholu, leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych od alkoholu, zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwanie oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

Sposób realizacji zadań zawartych w Programie dostoswane są do potrzeb lokalnych i możliwości prowadzenia określonych działań w oparciu o posiadane zasoby instytucjonalne i osobowe.

Budowanie spójnej strategii przeciwdziałania problemom uzależnień w Gminie Dębno opiera się na systemowości i konsekwentnym wdrażaniu działań profilaktycznych i terapeutycznych we współpracy z różnymi środowiskami prowadzącymi działania w tym zakresie. Działania te odzwierciedla niniejszy Program, który przedstawia problemy z obszaru uzależnień od napojów alkoholowych i środków psychoaktywnych oraz przemocy związanej z uzależnieniem.

Program adresowany jest do wszystkich grup społecznych w jakikolwiek sposób związanych z problemem alkoholowym, bądź zagrożonych prawdopodobieństwem jego wystąpienia.

Przy opracowaniu Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dębnie na 2015 r. uwzględnione zostały wskazówki wynikające z Rekomendacji do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

 

 

 

 

ROZDZIAŁ I

ZAŁOŻENIA GIMMNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH GMINIE DĘBNO

1. Podstawy prawne.

Obowiązek corocznego uchwalania niniejszego Programu wynika wprost z art. 4? ust 2 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U z 2012r. poz. 1356 ze zm.)

Gminny Program realizowany będzie również w oparciu o ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990r.(Dz. U. z 2013 poz. 594 ze zm.), ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2003r., Nr 96, poz. 873 z późniejszymi zmianami), ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 poz. 182 ze zm.), ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późniejszymi zmianami) oraz inne ustawy i przepisy prawne właściwe dla realizacji programu.

2. Diagnoza problemów uzależnień i innych zagrożeń społecznych dla Gminy Dębno.

Alkoholizm to główne źródło niedostatku. Występuje najczęściej w rodzinach ubogich, dotkniętych niepowodzeniami życiowymi i bezrobociem. Nadużywanie napojów alkoholowych stanowi dziś jeden z najpoważniejszych problemów. Zjawisko to stwarza problem złożony trudny do przezwyciężenia dla wielu mieszkańców i nie zależy od płci, wieku ani poziomu wykształcenia. Alkoholizm pociąga za sobą liczne, daleko idące skutki społeczne jak: dezorganizacja rodziny, destrukcyjny wpływ na środowisko wychowawcze dzieci, zaniedbywanie pracy prowadzące do bezrobocia, zaburzenia stosunku międzyludzkich, przestępczości. To również jedna z przyczyn bezdomności, osamotnienia, odrzucenia przez rodzinę, braku stałych środków utrzymania, złego stanu zdrowia.

W 2013 roku Miejsko - Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadziła „Diagnozę Lokalnych Zagrożeń Społecznych”, która została przeprowadzona przez Studio Diagnozy i Profilaktyki z Krakowa. Celem przeprowadzonego badania było zdiagnozowanie skali lokalnych zagrożeń społecznych wśród dorosłych mieszkańców oraz uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W badaniu dorosłych osób uwzględnione zostały takie obszary, jak bezrobocie i wykluczenie społeczne, spożywanie alkoholu i zagrożenia z tym związane, używanie narkotyków, przemoc domowa, hazard. W badaniu młodych mieszkańców uwzględnione zostały takie obszary, jak spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, używanie narkotyków oraz dopalaczy, przemoc rówieśnicza oraz domowa, hazard oraz zachowania seksualne. Badaniem zostali objęci ponadto pracownicy punktów sprzedaży napojów alkoholowych oraz wyrobów tytoniowych.

Badania dorosłych mieszkańców oraz pracowników punktów sprzedaży zrealizowane zostało przy użyciu standaryzowanego kwestionariusza ankiety rozdawanego i odbieranego przez ankieterów w miejscach publicznych. Wśród dzieci i młodzieży badania zostały przeprowadzone w czasie zajęć szkolnych poprzez ankiety audytoryjne. Uczniowie, zebrani w większej grupie, wypełniali samodzielnie ankiety.

1.Lokalne zagrożenia społeczne w grupie dorosłych mieszkańców

Grupa badawcza

W badaniu wzięło udział 201 osób (114 kobiet i 87 mężczyzn). Wśród respondentów zdecydowana większość badanych mieszkańców gminy Dębno miała wykształcenie średnie lub wyższe (86, 3% ogółu badanych). Wykształcenie większości badanych kobiet było wyższe (48, 2%) oraz średnie (37, 7%), podczas gdy 11, 4% badanych kobiet miało wykształcenie zawodowe, a 2, 6% badanych kobiet - podstawowe. Wśród badanych mężczyzn przeważało wykształcenie średnie (48, 2%) oraz wyższe (38,6%). Ponadto 7, 2% badanych mężczyzn miało wykształcenie zawodowe, a 4, 8% badanych mężczyzn - podstawowe. Średnia wieku respondentów wynosiła 37 lat.

Cel badania

Kwestionariusz ankiety przeprowadzony wśród 201 badanych dorosłych osób
w gminie Dębno miał na celu zbadanie zagrożeń społecznych w środowisku lokalnym,
w szczególności - spożywanie alkoholu, uzależnienie od alkoholu, działania władz w tym zakresie.

Podstawowe problemy społeczne w opinii mieszkańców.

W pierwszym pytaniu poproszono o ocenę ważności różnych problemów społecznych w środowisku lokalnym. Przyjętą w tych badaniach miarą ważności różnych problemów społecznych był odsetek respondentów, którzy wskazują dany problem, jako bardzo poważny.

Poniższa tabela przedstawia rozkład odpowiedzi uzyskanych w badaniu mieszkańców gminy Dębno.

Tabela nr 1. Ocena ważności problemów społecznych w gminie Dębno.

Problemy społeczne	Bardzo poważny	Poważny	Umiarkowany	Znikomy	Nie występuje
Bezrobocie	60,5%	28%	11,5%	-	-
Alkoholizm	32,7%	38,2%	26,6%	2%	0,5%
Zubożenie społeczeństwa	27,8%	38,9%	29,3%	2,5%	1,5%
Problemy mieszkaniowe	21,9%	30,1%	37,2%	9,2%	1,5%
Narkomania	21,7%	24,7%	35,9%	15,2%	2,5%
Kryzys norm moralnych	14,6%	21,2%	39,9%	22,2%	2%
Kryzys rodzinny	14,4%	25,6%	45,1%	12,8%	2,1%
Zanieczyszczenie środowiska	13,6%	32,3%	37,9%	13,1%	3%
Wzrost przestępczości	13,6%	22,1%	44,2%	16,6%	3,5%
HIV/AIDS	3,1%	5,7%	22,9%	49%	19,3%

 

Wśród najpoważniejszych problemów społecznych w gminie Dębno, zdaniem respondentów, na pierwszym miejscu znajduje się bezrobocie. 60,5% Badanych mieszkańców uważa, że brak pracy stanowi bardzo poważy, zaś 28% ankietowanych określa go, jako poważny problem społeczny. Na kolejnym miejscu znajduje się alkoholizm oraz zubożenie społeczeństwa. Nieco mniej poważnymi problemami społecznymi są, w ocenie respondentów, problemy mieszkaniowe, narkomania, kryzys norm moralnych, kryzys rodzinny, zanieczyszczenie środowiska oraz wzrost przestępczości. Nieco mniej badanych ocenia, jako poważny problem HIV/AIDS. Badani mieszkańcy wskazywali ponadto na wandalizm i publiczne picie alkoholu, znieczulicę społeczną oraz niezaradność życiową. Wysoka pozycja zjawiska alkoholizmu jednoznacznie wskazuje priorytetowy kierunek działań, jakie powinien podejmować samorząd w ramach profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

W tej części diagnozy zaprezentowane zostały wyniki dotyczące zagadnień:, jaka jest wiedza i stosunek do alkoholu, czy w środowisku lokalnym występują zagrożenia (bójki, wandalizm) związane z nadmiernym spożywaniem alkoholu, czy respondenci widzą jakieś zmiany związane z alkoholem na przestrzeni ostatnich 10 lat oraz czy posiadają wiedzę o działaniach władz związanych z tym zagadnieniem.

1.Zapytaliśmy o postawę względem dostępności alkoholu. Prosiliśmy badanych o określenie, Czy uważają, że alkohol jest towarem szczególnym, w związku, z czym dostęp do niego powinien być ograniczony i kontrolowany, czy też alkohol jest towarem, jak każdy inny i zasady sprzedaży nie powinny być wyjątkowe.

Występuje rozbieżność, co do odpowiedzi w tym pytaniu w zależności od płci.
67,5% badanych kobiet jest za ograniczeniem sprzedaży alkoholu w stosunku do ?41, 2% badanych mężczyzn. Ponad połowa badanych osób wskazywał na specyfikę tego towaru i postuluje za ograniczeniami.

2.W badaniu interesowało nas również, czy respondenci zauważyli zmiany w obyczajowości spożywania alkoholu w swoim środowisku. Większość badanych stwierdziło, że zdecydowanie spożycie wzrosło, 37% badanych nie zauważa zmian na przestrzeni ostatnich 10 lat, a 3,5% badanych uważa, że spożycie alkoholu zmalało. Występują różnice w odpowiedziach w zależności od płci. 67,5% badanych kobiet i 48,8% badanych mężczyzn zauważa wzrost spożycia alkoholu, 29, 8% badanych kobiet oraz 46,5% badanych mężczyzn nie zauważa zmian; 2,6% badanych kobiet oraz 4,7% badanych mężczyzn zauważa spadek spożywania alkoholu.

 

Zbadaliśmy wiedzę respondentów na temat prowadzonych lokalnie działań, które mają na celu przeciwdziałanie i zapobieganie uzależnieniu od alkoholu i narkotyków. 18,3% badanych mieszkańców gminy Dębno deklaruje, że posiada wiedzę na temat prowadzonych lokalnie działań, których celem jest przeciwdziałanie i zapobieganie uzależnieniom od alkoholu oraz narkotyków. Taką wiedzę posiada 19, 3% badanych kobiet oraz 16, 9% badanych mężczyzn. Wśród działań prowadzonych w gminie, respondenci najczęściej wymieniają Klub Abstynentów „Życie”, poradnię uzależnień, profilaktykę prowadzoną w szkołach, świetlice środowiskowe oraz działalność Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Ośrodka Pomocy Społecznej.

3.Kolejne pytanie dotyczyło częstotliwości spożywania alkoholu. 59,6% Badanych kobiet oraz 36% badanych mężczyzn w gminie Dębno pije alkohol okazjonalnie (od czasu do czasu), 20, 2% badanych kobiet oraz 9, 3% badanych mężczyzn nie pije alkoholu w ogóle. Ponadto 8, 8% badanych kobiet oraz 7% badanych mężczyzn pije alkohol średnio raz w miesiącu, 9, 6% badanych kobiet oraz 31, 4% badanych mężczyzn - kilka razy w miesiącu, 10, 5% badanych mężczyzn spożywa napoje alkoholowe więcej niż raz w tygodniu, 1, 8% badanych kobiet i 5, 8% badanych mężczyzn spożywa alkohol prawie codziennie. Poniższy wykres przedstawia zbiorcze wyniki.

 

Największym zainteresowaniem wśród badanych mieszkańców cieszy się piwo:
69% badanych deklaruje, że spożyło piwo przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a 27, 3% badanych spożywało je 10 lub więcej razy. Nieco mniejszą popularnością wśród badanych mieszkańców cieszą się napoje wysokoprocentowe oraz wino. 65,7% Badanych spożyło napoje wysokoprocentowe przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy, zaś 15% badanych spożywało napoje wysokoprocentowe 10 lub więcej razy. 59,8% Badanych deklaruje, że spożyło przynajmniej raz wino w ciągu ostatnich 12 miesięcy, zaś 11, 5% badanych spożywało je 10 lub więcej razy.

Jeśli chodzi o preferencje płci, kobiety sięgają tak samo często po piwo, wino oraz napoje wysokoprocentowe - 58, 7% respondentek spożyło piwo przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy, 56, 2% respondentek spożyło napoje wysokoprocentowe przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy, zaś 56, 1% respondentek deklaruje spożycie wina przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Mężczyźni najbardziej preferują piwo oraz napoje wysokoprocentowe - 82, 6% badanych deklaruje picie piwa przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a 78, 1% badanych piło napoje wysokoprocentowe w tym czasie. Wino cieszy się nieco mniejszym zainteresowaniem wśród badanych mężczyzn, 64, 3% respondentów deklaruje spożycie wina przynajmniej raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Poniższa tabela zawiera rozkład odpowiedzi na pytanie o częstotliwość spożywania konkretnych napojów alkoholowych w ciągu ostatnich 12 miesięcy od badania.

 

Tabela nr. Rodzaje alkoholu spożywanego przez dorosłych mieszkańców gminy Dębno w ciągu ostatnich
12 miesięcy od badania.

 

		Ogółem	Kobiety		Mężczyźni
PIWO
Nigdy	31%			41,3%		17,4%
1-2 razy	17,4%			19,3%		14,9%
3-5 razy	13,9%			15,8%		11,5%
6-9 razy	10,4%			10,5%		10,3%
10-19 razy	11,4%			9,6%		13,8%
20-39 razy	4,5%			-		10,3%
40 i więcej razy	11,4%			3,5%		21,8%
WINO
Nigdy	40,2%			43,9%		35,7%
1-2 razy	23,4%			23,7%		23%
3-5 razy	16,9%			17,5%		16,1%
6-9 razy	8%			7%		9,2%
10-19 razy	8%			7%		9,2%
20-39 razy	2%			0,9%		3,4%
40 i więcej razy	1,5%			-		3,4%
NAPOJE WYSOKOPROCENTOWE (DRINKI, WÓDKA, WHISKY)
Nigdy	34,3%			43,8%		21,9%
1-2 razy	21,9%			23,7%		19,5%
3-5 razy	16,9%			15,8%		18,4%
6-9 razy	11,9%			10,5%		13,8%
10-19 razy	9%			5,3%		13,8%
20-39 razy	2%			0,9%		3,4%
40 i więcej razy	4%			-		9,2%

•  

Zjawisko nadmiernego spożywania alkoholu może być powiązane z agresywnym zachowaniem i pojawiać się w życiu publicznym w postaci bójek, awantur, pobić czy wulgaryzmów. Zapytaliśmy respondentów, czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy od badania doświadczyli lub byli świadkami któregoś z tych nieprzyjemnych przeżyć. 18,4% badanych nie było świadkami ani uczestnikami takich wydarzeń. Natomiast aż 61, 7% respondentów doświadczyło lub było świadkiem głośnego i nagannego zachowania młodzieży, kolejno 33, 3% osób awantury, 29, 4% osób - wandalizmu, 25, 9% osób bójki i 10% osób bezpośredniej krzywdy w postaci kradzieży, pobicia czy wulgaryzmów.

•  

Jak widać, najwięcej nieprzyjemnych doświadczeń respondenci mieli z awanturującymi się osobami oraz młodzieżą zachowującą się niestosownie pod wpływem alkoholu. Problemem jest nie tylko spożywanie alkoholu przez młodzież, ale również naganne zachowanie młodych ludzi. Życie publiczne w gminie Dębno jest naznaczone przez bardzo dużą liczbę wydarzeń prowokowanych przez osoby, które nadużyły alkoholu.

4.Kolejnym ważnym zagadnieniem poruszanym przez nas w badaniu był problem nadużywania alkoholu. Poprosiliśmy badanych o zdefiniowanie alkoholizmu. Istniała możliwość zaznaczenia kilku odpowiedzi przez jednego badanego. Najwięcej badanych wskazuje na utratę kontroli nad własnym życiem (67,2% badanych), chorobę, którą można powstrzymać (52,2%) oraz problemy z silną wolą (31,8% badanych). Takie podejście wskazuje na dużą świadomość i znajomość tematu oraz jest wyrazem empatii i zrozumienia problemu. 15,4% badanych mówi o alkoholizmie jako o chorobie nieuleczalnej, a alkoholika utożsamia z osobą, która pije i będzie piła, zaś 16,4% badanych sądzi, że jest to sposób życia. Należałoby zwrócić szczególną uwagę na edukację w tym zakresie. Alkoholizm z medycznego punktu widzenia jest chorobą, z którą należy walczyć poprzez specjalistyczną pomoc oraz wsparcie najbliższych. Ta wiedza powinna być dana każdemu, gdyż w każdej rodzinie może pojawić się ten problem.

Pytając o motywy sięgania po alkohol, ujawnił się przede wszystkim jego społeczny oraz psychologiczny wymiar. Badani mieszkańcy mogli zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. W odpowiedziach respondentów dominowały dwa powody: chęć „zapicia” problemów i smutków (74,6% badanych) oraz chęć wyluzowania się (51,7% badanych). Kolejnym powodem była presja ze strony znajomych (38,8% badanych) oraz brak możliwości alternatywnego spędzania wolnego czasu (36,3% badanych). 6,5% badanych nie miało zdania.

 

 

2. Problemy społeczne w środowisku dzieci i młodzieży

Grupa badawcza

W przeprowadzonym badaniu wzięło udział 237 uczniów. W szkołach podstawowych przebadano 67 uczniów (33 dziewczynki i 34 chłopców), w szkołach gimnazjalnych 75 uczniów (50 dziewczyn i 25 chłopców), a w szkołach ponadgimnazjalnych 95 uczniów (43 dziewczyn i 52 chłopców). Średnia wieku w szkołach podstawowych wyniosła 12,6 lat, w gimnazjach - 15,8 lat, zaś w szkołach ponadgimnazjalnych - 17,4 lat. Ankieta składała się z 60 pytań zamkniętych. Uczniowie szkół podstawowych wypełniali krótsze ankiety (50 pytań zamkniętych).

Cel badania

Podstawowym celem przeprowadzonej ankiety była analiza następujących problemów społecznych szczególności używania przez młodych ludzi substancji psychoaktywnych, w tym picia alkoholu. Z otrzymanych rezultatów wynika, że wraz z wiekiem rośnie odsetek osób sięgających po wybrane rodzaje substancji psychoaktywnych. Do wypicia alkoholu przynajmniej raz w życiu przyznaje się 14,9% uczniów szkół podstawowych, 85,3% gimnazjalistów oraz 90,5% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Alkohol jest środkiem psychoaktywnym najbardziej rozpowszechnionym wśród młodych ludzi w porównaniu z papierosami i narkotykami.

Tabela. Nasilenie określonych problemów społecznych w poszczególnych grupach wiekowych.

 

Problem społeczny	Szkoły Podstawowe		Gimnazjum		Szkoły Ponadgimnazjalne
		N	%	N	%	N	%
Picie alkoholu	10	14,9	64	85,3	86	90,5
Palenie papierosów	4	6	49	65,3	54	56,8
Używanie narkotyków	-	-	20	26,7	23	24,2
Używanie dopalaczy	2	3	6	8	7	7,4

N - ilość osób, które przyznają się do używania środków psychoaktywnych oraz papierosów

Jak to już zostało zaznaczone, alkohol jest najbardziej rozpowszechnioną używką w środowisku młodych ludzi, co potwierdzają prowadzone sondaże. Średni wiek pierwszego kontaktu z alkoholem wynosił dla poszczególnych grup wiekowych: 11 lat - uczniowie szkół podstawowych, 13 lat - gimnazjaliści, 13,8 lat - uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. Jeżeli chodzi o zróżnicowanie między płciami w kwestii spożywania alkoholu, w szkołach podstawowych do wypicia alkoholu przyznało się 9,1% badanych dziewczynek oraz 20,6% badanych chłopców. W gimnazjum alkohol wypiło 84% badanych chłopców oraz 86% badanych dziewczyn. W szkołach ponadgimnazjalnych alkohol piło kiedykolwiek w życiu 95,3% badanych dziewczyn oraz 86,5% badanych chłopców, co stanowi bardzo duży odsetek młodych ludzi mających kontakt z alkoholem. Poniższa tabela przedstawia rozkład odpowiedzi uczniów na pytanie o spożywanie kiedykolwiek przez nich napojów alkoholowych.

Tabela. Spożywanie napojów alkoholowych przez młodych mieszkańców w gminie Dębno.

Czy spożywałeś kiedykolwiek alkohol?	Szkoła Podstawowa	Gimnazjum	Szkoła Ponadgimnazjalna
Tak	14,9%	85,3%	90,5%
Nie	85,1%	14,7%	9,5%

 

Przyczyny sięgania po alkohol mogą być różne, od społecznych i towarzyskich, po próbę radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Otrzymane rezultaty przedstawiono na wykresie. Każdy badany mógł zaznaczyć kilka odpowiedzi.

Jako najczęstszą przyczynę spożywania alkoholu uczniowie szkół podstawowych jako powód sięgania po alkohol podawali: presję rówieśniczą, obawę przed odrzuceniem oraz chęć zaimponowania. Uczniowie ze starszych grup wiekowych wskazywali często na okazje towarzyskie jako powód sięgania po alkohol. Jest to zgodne z polską obyczajowością, według której spotkania rodzinne i towarzyskie powinny odbywać się przy napojach alkoholowych. Uczniowie szkół gimnazjalnych, oprócz okazji towarzyskich, wskazywali również często chęć zaimponowania oraz presję rówieśniczą. Dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych przyczyną sięgania po alkohol również często była presja rówieśnicza oraz chęć zaimponowania. Wraz z wiekiem rośnie odsetek badanych, którzy spożywają alkohol z braku możliwości bardziej atrakcyjnego spędzania wolnego czasu.

1.W pytaniu o dostępność alkoholu w środowisku dzieci i młodzieży w mieście i gminie Dębno zaobserwowano znaczne zróżnicowanie odpowiedzi wraz z wiekiem ankietowanych. Uzyskane rezultaty obrazuje poniższa tabela.

Tabela. Dostępność alkoholu w środowisku dzieci i młodzieży w mieście i gminie Dębno.

 

Czy uważasz, że w Twoim środowisku kupić alkohol jest?	Szkoła Podstawowa	Gimnazjum	Szkoła Ponadgimnazjalna
Bardzo trudno	20,9%	-	2,1%
Raczej trudno	22,4%	5,3%	4,2%
Trudno, ale jak się zna odpowiednie osoby to można	19,4%	37,3%	24,2%
Raczej łatwo	3%	22,7%	27,4%
Bardzo łatwo	7,5%	25,3%	37,9%
Nie wiem	26,9%	9,3%	4,2%

 

Wyraźnie widać tendencję wzrostową w dostępności alkoholu w otoczeniu młodych ludzi. Wśród uczniów szkół podstawowych 10,5% ankietowanych uznało zakup alkoholu za czynność bardzo łatwą bądź raczej łatwą, natomiast podobnej odpowiedzi udzieliło już zdecydowanie więcej gimnazjalistów - 48% oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych - 65,3%. Łatwy dostęp do alkoholu dla osób niepełnoletnich jest sprzeczny z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 1982 r., wyraźnie zabraniającej sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 roku życia. Uzyskane wyniki są zbliżone do wyników badań ESPAD z 2011 roku, w których 49,3% gimnazjalistów oraz 73,1% uczniów szkół ponadgimnazjalnych deklaruje, że zakup piwa jest dla nich bardzo łatwy, 39,5% gimnazjalistów oraz 67,8% uczniów szkół ponadgimnazjalnych uznaje zakup wina za czynność bardzo łatwą, zaś 33,4% gimnazjalistów oraz 67,5% uczniów szkół ponadgimnazjalnych wypowiada się w ten sposób o kupowaniu wódki.

2.Badani młodzi mieszkańcy gminy Dębno najczęściej swój pierwszy kontakt
z alkoholem mieli podczas wakacji oraz w czasie wolnym. Szczegółowe zestawienie wyników znajduje się w tabeli.

 

Tabela. Okoliczności pierwszego spożycia alkoholu. Procent odnosi się do uczniów, którzy deklarowali wcześniej spożycie alkoholu.

 

W jakiej sytuacji po raz pierwszy miałeś kontakt z alkoholem?	Szkoła podstawowa	Gimnazjum	Szkoła ponadgimnazjalna
W szkole	-	-	1,2%
W czasie wolnym	30%	23,8%	20%
Na dyskotece/w pubie	10%	12,7%	17,6%
Na wakacjach	30%	36,5%	50,6%
W domu	20%	20,6%	5,9%
W innej sytuacji	10%	6,3%	4,7%

Picie alkoholu po raz pierwszy w czasie wakacji zadeklarowało 30% uczniów szkół podstawowych, 36,5% gimnazjalistów oraz 50,6% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. 30% uczniów szkół podstawowych, 23,8% gimnazjalistów oraz 20% uczniów szkół ponadgimnazjalnych spożyła pierwszy raz w życiu alkohol w czasie wolnym. W grupie badanych młodych mieszkańców gminy swój pierwszy kontakt z alkoholem w domu miało 20% uczniów szkół podstawowych, 20,6% gimnazjalistów oraz 5,9% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Badani młodzi mieszkańcy gminy Dębno wskazywali ponadto na zabawę sylwestrową.

Tabela. Rodzaje alkoholu spożywanego przez dzieci i młodzież oraz częstotliwość ich spożywania. Procenty dotyczą wszystkich uczniów, a nie tylko tych, którzy wcześniej deklarowali kontakt z alkoholem.

 

	Gimnazjum	Szkoła Ponadgimnazjalna
PIWO
Nigdy	21,5%	19,9%
1-2 razy	25,3%	17,9%
3-5 razy	13,3%	8,4%
6-9 razy	12%	7,4%
10-19 razy	10,6%	21,1%
20-39 razy	8%	13,7%
40 i więcej razy	9,3%	11,6%
WINO
Nigdy	42,6%	47,4%
1-2 razy	32%	24,1%
3-5 razy	8%	9,5%
6-9 razy	6,7%	10,5%
10-19 razy	8%	1,1%
20-39 razy	-	4,2%
40 i więcej razy	2,7%	3,2%
NAPOJE WYSOKOPROCENTOWE
Nigdy	29,4%	28,4%
1-2 razy	26,7%	21,1%
3-5 razy	13,3%	14,7%
6-9 razy	13,3%	9,5%
10-19 razy	5,3%	8,4%
20-39 razy	6,7%	10,5%
40 i więcej razy	5,3%	7,4%

•  

 

Wyniki te można porównać do rezultatów badań Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii z 2008 roku. Według tamtego sondażu do picia piwa w ciągu ostatniego miesiąca przyznawało się 75% uczniów szkół ponadgimnazjalnych, do picia wódki - 54%, do spożywania wina - 29% młodych ludzi. Spożycie piwa w mieście i gminie Dębno wynosi 78,5% w grupie gimnazjalistów, 80,1% w grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych, spożywanie wina - gimnazja - 57,4%, szkoły ponadgimnazjalne - 52,6%. Natomiast poziom picia napojów wysokoprocentowych wynosi 70,6% w gimnazjach, 71,6% w szkołach ponadgimnazjalnych. Porównując wyniki tego badania z wynikami badań KBPN z 2008 roku należy zachować ostrożność, gdyż w naszym badaniu, odmiennie do badania ogólnopolskiego, pytaliśmy o częstotliwość spożywania alkoholu, bez podania ram czasowych, dlatego też uzyskane wyniki w tym badaniu mogą być wyższe.

60,3% gimnazjalistów, którzy deklarowali wcześniej kontakt z alkoholem spożywali alkohol okazjonalnie (kilka razy w roku), 12,7% gimnazjalistów - kilka razy w miesiącu,
4,8% gimnazjalistów - średnio raz w miesiącu, 3,2% gimnazjalistów - prawie codziennie, 9,5% gimnazjalistów - więcej niż raz w tygodniu, a kolejnych 9,5% uczniów z tej grupy wiekowej spróbowało alkoholu tylko raz w życiu. 24,7% uczniów szkół ponadgimnazjalnych, którzy deklarowali wcześniej kontakt z alkoholem, spożywało napoje alkoholowe kilka razy w miesiącu, 15,3% uczniów - średnio raz w miesiącu, 2,4% uczniów - więcej niż raz w tygodniu, 47,1% uczniów - okazjonalnie (kilka razy w roku), a 7,1% uczniów spróbowało tylko raz.

We wszystkich grupach wiekowych spożywanie alkoholu było najczęściej wynikiem własnej inicjatywy. W ten sposób odpowiedziało 90% uczniów szkół podstawowych,
82,5% gimnazjalistów oraz 84,7% uczniów szkół ponadgimnazjalnych mających kontakt
z alkoholem. Ponadto młode osoby były namawiane do spożycia alkoholu przez znajomych (10% uczniów szkół podstawowych, 15,9% gimnazjalistów oraz 15,3% uczniów szkół ponadgimnazjalnych). 1,6% gimnazjalistów którzy deklarowali wcześniej kontakt z alkoholem, wskazało na inne sytuacje, gdy zostali namówieni przez członka rodziny, z okazji toastu.

Kolejne pytanie dotyczyło upojenia alkoholowego. Picie w znacznych ilościach prowadzić może do uszczerbku zdrowia oraz nagannych zachowań, zaburzających porządek publiczny. Zapytaliśmy uczniów, czy zdarzyło się im kiedykolwiek upić (stracić kontrolę nad swoim zachowaniem). Wśród uczniów szkół podstawowych, którzy deklarowali wcześniej kontakt z alkoholem, 10% uczniów odpowiedziało twierdząco na to pytanie. Wśród gimnazjalistów, którzy deklarowali wcześniej spożycie alkoholu, połowa uczniów (49,2%) nie miała tego typu doświadczeń, 30,2% gimnazjalistów - upiło się tylko raz, 17,5% gimnazjalistów upiło się 2-9 razy, a 3,2% gimnazjalistów upiło się 10 lub więcej razy. Wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych, którzy deklarowali wcześniej spożycie alkoholu, 42,4% uczniów nie miało tego typu doświadczeń, 25,9% uczniów upiło się tylko raz,
25,9% uczniów - kilka razy, zaś 5,9% uczniów upiło się 10 lub więcej razy.

Podsumowując 42,7% gimnazjalistów oraz 51,6% uczniów szkół ponadgimnazjalnych przynajmniej raz w życiu upiło się, tracąc kontrolę nad własnym zachowaniem (procenty dotyczą wszystkich badanych uczniów, a nie tylko tych, którzy deklarowali wcześniej kontakt z alkoholem.). W badaniu ESPAD z 2011 roku uwzględniono dwa poziomy nadmiernego spożycia napojów alkoholowych: przekroczenie progu nietrzeźwości oraz silne upicie się (wypicie tyle, żeby zataczać się, bełkotać, nie pamiętać, co się działo). Do przekroczenia progu nietrzeźwości chociaż raz w życiu przyznało się
48,6% gimnazjalistów oraz 70,3% uczniów szkół ponadgimnazjalnych, zaś do silnego upicia się chociaż raz w życiu przyznało się 44,5% gimnazjalistów oraz 65,7% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wyniki uzyskane w naszym badaniu wskazują na niższy odsetek uczniów, którzy posiadali tego typu doświadczenia.

Rodzina odgrywa istotną rolę w wychowywaniu młodego pokolenia. Rodzice mogą mieć decydujący wpływ na podejmowanie doświadczeń z substancjami psychoaktywnymi przez ich dzieci, dlatego też ta kwestia została poruszona w badaniach. Uczniowie udzielali odpowiedzi na pytanie o reakcję rodziców w sytuacji, gdy wrócili do domu pod wpływem alkoholu.

Tabela. Reakcja rodziców na stan upojenia alkoholowego dzieci.

Jeśli wróciłeś do domu pod wpływem alkoholu, jaka była reakcja Twoich rodziców?	Gimnazjum	Szkoła Ponadgimnazjalna
Zdenerwowali się i nakrzyczeli na mnie	20,6%	27,1%
Ukarali mnie	7,9%	-
Nie zorientowali się	39,7%	32,9%
Zauważyli, ale nie zareagowali	1,6%	7,1%
Taka sytuacja nie miała miejsca	30,2%	32,9%

 

30,2% uczniów szkół gimnazjalnych oraz 32,9% uczniów szkół ponadgimnazjalnych nie doświadczyła takiej sytuacji. W sytuacji, kiedy rodzice rozpoznają stan upojenia alkoholowego u dzieci, czasami reagują gniewem i stosują kary, takie jak liczne zakazy. Niepokojący wydaje się jednak znaczny odsetek sytuacji, w których rodzice nie zorientowali się, że ich dzieci znajdują się pod wpływem alkoholu (39,7% gimnazjalistów i 32,9% uczniów szkół ponadgimnazjalnych).

3. Cele strategiczne i operacyjne programu.

Cel strategiczny - ograniczenie szkód zdrowotnych i zaburzeń życia rodzinnego, wynikających z używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz zjawiska picia alkoholu, używania narkotyków i podejmowania innych zachowań ryzykownych przez dzieci i młodzież, poprzez:

efektywne wykorzystanie zasobów instytucjonalnych i wybranych inicjatyw lokalnych, w następujących obszarach:

profilaktyki uniwersalnej - adresowanej do wszystkich mieszkańców Gminy i Miasta Dębna (dzieci, młodzież i dorosłych) bez względu na stopień indywidualnego ryzyka występowania problemów związanych z używaniem alkoholu i innych substancji psychoaktywnych.

profilaktyki selektywnej - zaadresowanej do grup o podwyższonym ryzyku występowania problemów związanych z używaniem alkoholu i innych substancji psychoaktywnych.

profilaktyki wskazującej - adresowanej do wszystkich grup lub osób, które demonstrują wczesne symptomy problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, ale nie spełniają kryteriów diagnostycznych picia szkodliwego lub uzależnienia - redukcja szkód.

terapii i rehabilitacji - obejmującej osoby wymagające specjalistycznej pomocy w związku z uzależnieniem.

Cel operacyjny:

-osiągnąć zmiany w zachowaniach i w postawie wobec problemów alkoholowych mieszkańców gminy,

- prowadzenie działań wychowawczych, informacyjnych, profilaktycznych i edukacyjnych

skierowanych do całej gminnej społeczności, a w szczególności do dzieci i młodzieży,

- stwarzanie i kontynuowanie skutecznych form oddziaływań prawnych oraz społecznych

w stosunku do osób destrukcyjnie nadużywających alkoholu, w tym przeciwdziałanie przemocy w rodzinie,

- stwarzanie i kontynuowanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób

uzależnionych, współuzależnionych, osób doświadczających przemocy i osób stosujących przemoc.

Do osiągnięcia celu głównego przewiduje się realizację zadań i celów szczegółowych, wyznaczonych przez art. 4? ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz prowadzenie działań wynikających z potrzeb i możliwości ujawnionych w analizie problemów lokalnych.

 

 

 

 

 

 

 

ROZDZIAŁ II

ZADANIA GMINNEGO PROGRAMU ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

1.Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu.

Cel:

- ułatwienie osobom uzależnionym od alkoholu udział w programach terapeutycznych

-organizowanie warunków pierwszego kontaktu dla osób uzależnionych i współuzależnionych

- podnoszenie motywacji do podjęcia leczenia odwykowego w ramach prac Miejsko Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - udzielanie wsparcia, prowadzenie rozmów motywacyjnych.

- wspieranie rozwoju i funkcjonowaniu Gminnego Punktu Konsultacyjnego w Dębnie

Odbiorcy:

- osoby uzależnione i ich rodziny

- Gminny Punkt Konsultacyjny

- Organizatorzy doradztwa i działań wspierających

Wskaźniki osiągania celów:

- liczba osób korzystających z pomocy Punktu Konsultacyjnego w Dębnie

- liczba i rodzaj udzielonych porad.

Działania:

1. Realizacja zadań pomocy ludziom uzależnionym po przebytym podstawowym programie terapii - zachęcanie do udziału w programach motywujących i podtrzymujących abstynencję.

2. Prowadzenie i finansowanie bieżącej działalności Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie, do zadań, którego należy:

1. motywowanie zarówno osób uzależnionych, jak i osób współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w placówkach lecznictwa odwykowego, kierowanie do leczenia specjalistycznego,

2. motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nieuzależnionych do zmiany szkodliwego wzorca picia,

3. udzielanie wsparcia osobom po zakończeniu leczeniu odwykowym (np. poprzez rozmowy podtrzymujące, uruchomienie przy punkcie konsultacyjnych grup wsparcia dla osób po zakończeniu w placówce odwykowej),

4. rozpoznanie zjawiska przemocy domowej, udzielanie stosownego wsparcia i informacji o możliwościach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy,

5. inicjowanie interwencji w przypadku diagnozy przemocy domowej,

6. gromadzenie aktualnych informacji na temat dostępnych miejsc pomocy i kompetencji poszczególnych służb i instytucji z terenu gminy, które powinny być włączone w systemową pomoc dla rodziny,

7. konsultacja indywidualna osób uzależnionych, współuzależnionych, dzieci alkoholików, ofiar przemocy w rodzinie i osób używających środki psychoaktywne - spotkań nastawionych na pomoc w rozpoznawaniu w sytuacji osobistej lub rodzinnej, zawierające propozycje i wybór ewentualnej dalszej formy pracy terapeutycznej,

8. rozpoznanie sytuacji rodzinnej i znalezienia odpowiedniej formy pomocy,

1. zatrudnianie pracowników Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie (konsultantów, terapeutów uzależnień, psychologów),

2. zakup materiałów profilaktyczno-edukacyjnych: artykułów biurowych sprzętu potrzebnego do prowadzenia konsultacji,

3. podnoszenie kwalifikacji personelu Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie - sfinansowanie niezbędnych szkoleń, kursów,

4. wspieranie bazy lokalowej Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie,

5. remonty pomieszczeń Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie,

6. doposażenie Gminnego Punktu w niezbędne wyposażenie podstawowe sprzęty potrzebne do prowadzenia działalności np.: meble, tablice, magnetofon/odtwarzacz DVD itp.

7. zakup i dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych (broszur, ulotek dla klientów punktu oraz instytucji współpracujących).

8. Opłacanie kosztów powołania biegłego psychologa orzekającego w przedmiocie uzależnienia.

9. Sfinansowanie kosztów leczenia odwykowego, nawiązanie i utrzymanie kontaktów z ośrodkami odwykowymi, poradniami.

2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie.

Cel:

- zmniejszenie liczby i dolegliwości zaburzeń życia rodzinnego związanych z nadużywaniem alkoholu i innych środków psychoaktywnych oraz stosowaniem przemocy w rodzinie,

- rozwój systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinach poprzez współpracę z Miejsko - Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zespołem Interdyscyplinarnym, Komisariatem Policji i innym instytucjami,

- prowadzenie poradnictwa i organizowanie pomocy dla ofiar przemocy i ich rodzin.

Odbiorcy:

- osoby uzależnione i ich rodziny

- Gminny Punkt Konsultacyjny

- osoby dotknięte przemocą

Wskaźniki osiągania celów:

- wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację zadań opiekuńczo - wychowawczych na świetlicach

- liczba osób objętych procedurą „Niebieskiej Karty”

-liczba szkoleń, kursów w zakresie pracy z dziećmi, przeciwdziałania przemocy i agresji

Działania:

1.Organizowanie i finansowanie szkoleń, kursów specjalistycznych w zakresie pracy z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym i przemocy w rodzinie oraz w zakresie prowadzenia zajęć socjoterapeutycznych i profilaktycznych.

2. Tworzenie i finansowanie bieżącej działalności świetlic z programem opiekuńczo-wychowawczym, socjoterapeutycznym dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym.

3.Dofinansowanie działań i programów związanych z opieką psychologiczną, opiekuńczo-wychowawczą, prawną dla dzieci i ich rodzin dotkniętych problemem uzależnienia.

4.Opracowywanie materiałów informacyjnych o możliwościach uzyskania pomocy w gminie Dębno.

5.Realizacja zadań pomocy ofiarom przemocy domowej:

- współpraca z podmiotami tworzącymi system pomocy ofiarom przemocy domowej

-prowadzenie punktu konsultacyjno - informacyjnego, finansowanie kosztów zatrudnienia psychologa - specjalisty od problemów uzależnień,

-rekomendowanie edukacji w zakresie interdyscyplinarnej współpracy: miedzy innymi dofinansowanie szkoleń dla Zespołu Interdyscyplinarnego, opracowanie i upowszechnianie informatorów zawierających informacje o działaniach w/w Zespołu,

-rekomendowanie działań służących wdrożeniu „Niebieskiej Karty”: organizowanie cyklicznych szkoleń, narad dotyczących procedury „Niebieskiej Karty” i zjawisk przemocy w rodzinie, przygotowanie odpowiednich materiałów informacyjno -edukacyjnych (informatory, ulotki, plakaty).

6. Organizacja i udział w lokalnych i ponadregionalnych kampaniach na temat przeciwdziałania przemocy i agresji:

a) koszty organizacyjne,

b) zakup materiałów koniecznych do przeprowadzania kampanii.

7. Kontynuowanie działań dotyczących pomocy ofiarom przemocy, poprzez współpracę z Policją, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, interdyscyplinarnym zespołem ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, szkołami, przedstawicielami ochrony zdrowia oraz organizacjami pozarządowymi i osobami fizycznymi realizującymi programy przeciwdziałania przemocy domowej.

3.Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenia pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych.

Cel:

-wdrażanie efektywnych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży zapobiegających używaniu substancji psychoaktywnych (alkoholu, narkotyków itp.)

-wspieranie instytucji prowadzących działalność profilaktyczną w organizowaniu różnorodnych form prac zapobiegawczej i korygującej, opiekuńczo - wychowawczej, edukacyjnej i aktywizującej w szczególności wśród dzieci i młodzieży w rodzinach oraz grupach

-rozwijanie wiedzy społeczności lokalnej na temat uzależnień poprzez prowadzenie profilaktycznej informacyjnej i edukacyjnej dotyczącej problematyki uzależnień

Odbiorcy:

- społeczność lokalna

- dzieci i młodzież

- instytucje, organizacje i osoby fizyczne prowadzącą działalność profilaktyczną

- grupy zawodowe angażujące się bezpośrednią pracę prewencyjną i terapeutyczną w szczególności w populację dzieci i młodzieży

- rodzice i wychowawcy

Wskaźniki osiągania celów:

- liczba realizowanych działań profilaktycznych i ich odbiorców

- liczba osób objętych programami szkoleniowymi,

- liczba programów/ kampanii

- liczba diagnoz, raportów, badań i sprawozdań

- wysokość środków finansowych, stanowiących dofinansowanie do imprez sportowo-rekreacyjnych oraz liczba uczestników,

- wysokość środków finansowych, stanowiących dofinansowanie do imprez sportowo-rekreacyjnych oraz liczba uczestników,

- ilość konkursów i kampanii propagujących trzeźwość oraz liczba uczestników,

Działania:

1. Dofinansowanie i koordynacja na terenie szkół, innych placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych programów profilaktycznych z zakresu profilaktyki uzależnień, narkomanii, przemocy, promocji zdrowia oraz bezpieczeństwa dla dzieci i młodzieży.

2. Podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym przeznaczonym dla rodziców.

3. Wdrażanie programów profilaktyczno - interwencyjnych dla młodzieży upijającej się.

4. Wspieranie programów i przedsięwzięć profilaktycznych opracowanych i realizowanych przez młodzież, skierowanych do grup rówieśniczych.

5. Realizacja środowiskowych programów profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodzieży.

6. Dofinansowanie szkoleń, kursów specjalistycznych w zakresie pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieżą oraz rozwijanie umiejętności prowadzenia zajęć profilaktycznych organizowanych dla nauczycieli, pedagogów, psychologów.

7. Podejmowanie działań edukacyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych oraz działań kontrolnych i interwencyjnych, mających na celu ograniczenie dostępności napojów alkoholowych i przestrzeganie zakazu sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 roku życia.

8. Prowadzenie na terenie szkół i innych placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży.

9. Podejmowanie działań mających na celu edukację rodziców i wychowawców w zakresie promowania abstynencji wśród młodzieży.

10. Wspieranie programów i przedsięwzięć profilaktycznych opracowanych i realizowanych przez młodzież, skierowaną do grup rówieśniczych.

11. Finansowanie pozalekcyjnych zajęć sportowych z elementami profilaktyki dla dzieci i młodzieży (w tym nagrody, zakupy sprzętu). Podstawowym warunkiem, jaki musi być spełniony to złożenie wniosku do Miejsko Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

12. Wspieranie pozalekcyjnych imprez edukacyjnych oraz rekreacyjno - sportowych, jako elementu oddziaływań profilaktycznych mających na celu promocję „zdrowego stylu życia”

13. Monitorowanie sytuacji w instytucjach zajmujących się problemami uzależnień dzieci i młodzieży.

14. Dofinansowanie szkoleń, kursów specjalistycznych w zakresie pracy profilaktycznej z dziećmi, młodzieżą oraz rozwijanie umiejętności prowadzenia zajęć profilaktycznych organizowanych dla nauczycieli, pedagogów czy psychologów.

15. Dofinansowanie do zagospodarowania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży jak również dorosłych poprzez zorganizowanie konkursów, festynów, zawodów sportowych, pikników rodzinnych, olimpiad, zabaw choinkowych, na bazie szkół podstawowych, gimnazjum, ponadgimnazjalnych, stowarzyszeń, klubów sportowych.

16. Dofinansowanie alternatywnych form wypoczynku dla dzieci, jako alternatywa do zachowań niepożądanych - kolonie profilaktyczne, półkolonie, obozy oraz wypoczynek letni dla dzieci i młodzieży.

17. Dofinansowanie spektakli profilaktycznych dotyczących uzależnień organizowanych dla dzieci i młodzieży

18. Udział w kampaniach ogólnopolskich - kampania „Zachowaj trzeźwy umysł”, kampanie organizowane przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

19. Prowadzenie lokalnych kampanii edukacyjnych związanych z profilaktyką problemów uzależnień.

20. Edukacja lokalnych decydentów i radnych, co do wagi i skali problematyki alkoholowej poprzez zapraszanie ich do lokalnych debat, kampanii edukacyjnych, udziałach w imprezach profilaktycznych czy prenumeratę lub zakup specjalistycznych opracowań, czasopism czy publikacji.

21. Wspieranie edukacji osób pracujących w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych poprzez prenumeratę lub zakup specjalistycznych opracowań, publikacji czy materiałów multimedialnych.

22. Upowszechnianie wiedzy z zakresu profilaktyki poprzez zakup materiałów informacyjno -edukacyjnych i profilaktycznych np. prasy, książek specjalistycznych, broszur, plakatów.

Tworzenie i dofinansowanie bieżącej działalności świetlic opiekuńczo-wychowawczych, świetlic środowiskowych działających na terenie gminy realizujących zadania związane z profilaktyką alkoholową:

a) tworzenie i finansowanie bieżącej działalności świetlic opiekuńczo-wychowawczych, socjoterapeutycznych dla dzieci i młodzieży (między innymi: doposażenie, remonty i adaptacja w/w miejsc),

b) finansowanie dożywiania dzieci uczęszczających do świetlic,

c) finansowanie prowadzenia zajęć i programów socjoterapeutycznych dla dzieci takich jak: zajęcia komputerowe, taneczne, sportowe.

1. Podnoszenie kompetencji zawodowych przedstawicieli służb kontaktujących się z osobami nietrzeźwymi poprzez organizację lokalnych szkoleń dla przedstawicieli poszczególnych służb na temat umiejętnego kontaktowania się i postępowania z klientami będącymi pod wpływem alkoholu.

2. Inicjowanie działań na rzecz współpracy służb i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w miejscach publicznych (np. policji i straży miejskiej): -wspieranie w/w instytucji w aktywnym przeciwdziałaniu przestępczości i czynom chuligańskim, poprawienie porządku publicznego i zapewnieniu bezpieczeństwa mieszkańcom Gminy Dębno np. wyżywienie Policjantów przyjeżdżających do w/w akcji.

3. Rekomendowanie działań na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców: - organizowanie lokalnych i regionalnych kampanii i innych działań edukacyjnych związanych z przeciwdziałaniem nietrzeźwości kierowców (prowadzenie szkoleń z zakresu problematyki alkoholowej dla kandydatów na kierowców oraz zatrzymanych za jazdę w stanie nietrzeźwym, prowadzenie edukacji z wykorzystaniem materiałów informacyjnych i edukacyjnych: zakup ulotek, broszur zawierających informacje o realnym wpływie alkoholu na kierowanie pojazdami).

4. Zakup materiałów edukacyjnych dla personelu medycznego i pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej.

4.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

Cel:

Wspieranie i udzielanie pomocy instytucjom, organizacjom i osobom fizycznym w realizacji zadań i programów dotyczących profilaktyki, rozwiązywania problemów uzależnień i przemocy w rodzinie.

Odbiorcy:

- środowiska samopomocowe integrujące osoby uzależnione, ofiary przemocy i członków ich rodzin

- organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia), związki wyznaniowe, organizacje sportowe,

-osoby zaangażowane w działania profilaktyczne

Wskaźniki osiągnięcia celów:

- zwiększenie aktywności stowarzyszeń i grup samopomocowych w zakresie organizowania wsparcia i pomocy dla osób uzależnionych i ich rodzin

- zwiększenie liczby instytucji i organizacji angażujących się w działania profilaktyczne

-zwiększenie wdrożenia liczby programów profilaktycznych i interwencyjnych przez instytucje i organizacje

- zwiększenie liczby odbiorców wdrażanych programów.

Działania:

1.Wspieranie organizacji pozarządowych w realizacji konkretnych przedsięwzięć z zakresu przeciwdziałania patologiom społecznym:

a) działalność samopomocowa organizowana przez osoby chore z zakresu organizacja terapii dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin

b) prowadzenie ognisk wychowawczych dla dzieci i młodzieży z rodzin niewydolnych wychowawczo, zagrożonych patologią społeczną

c) prowadzenie świetlicy socjoterapeutycznej na rzecz dzieci i młodzieży ze środowisk patologicznych.

W/w zadania finansowane będą w formie dotacji dla organizacji pozarządowych.

2.Wspomaganie organizacji samopomocowych skupiających osoby uzależnione od alkoholu i ich rodzin przez dofinansowanie działań o charakterze integracyjnym, podtrzymującym proces terapii osób uzależnionych i współuzależnionych, rozwijających ich aktywność w sferze profilaktyki.

5.Ustalenie szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży oraz kontrola przestrzegania zasad obrotu tymi napojami

1.Podstawowym założeniem tego zadania jest stworzenie standardów dotyczących zasad i warunków prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych oraz wskazanie kierunków polityki w zakresie ograniczenia dostępności do alkoholu w gminie Dębno. Przyjmuje się, jako zasadę, że napój alkoholowy nie jest zwykłym towarem, do którego można stosować proste zasady wolnego rynku, popytu i podaży.

1. Podmioty prowadzące sprzedaż napojów alkoholowych na podstawie zezwoleń, ubiegające się o podawanie napojów alkoholowych w ogródkach przed lokalami winny uzyskać opinię Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

2. Podmiot ubiegający się o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych jest zobowiązany do odbycia nieodpłatnego szkolenia z zakresu podstawowych wiadomości dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych prowadzonego przez MGKPiRPA.

3. Nowe zezwolenie wydaje się po uzyskaniu opinii Miejsko -Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

4. Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych jest cofane w przypadku określonym w ustawie z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2007 roku Nr 70 roz. 473 ze zmianami).

5. Miejsko Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadzać będzie kontrole punktów sprzedaży alkoholu w zakresie respektowania przez nie warunków sprzedaży napojów alkoholowych oraz zasad obrotu napojami alkoholowymi określonymi przez ustawę w szczególności sprzedaży i podejmowania napojów alkoholowych: osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości, osobom do lat 18 oraz na kredyt lub pod zastaw.

6. W czasie prowadzonych kontroli zwrócona zostanie uwaga na funkcjonowanie tak zwanych ogródków, parasoli z siedziskami przy punktach sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży.

7. Podczas kontroli zwrócona zostanie uwaga na zakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych.

8. Apeluje się do policji, aby w szerszym zakresie podejmowała interwencje wobec osób zajmujących się nielegalnym handlem alkoholem i łamiących przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

 

 

ROZDZIAŁ III

ZADANIA MIEJSKO - GMINNEJ KOMISJI PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

1. Kompetencje członków gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

1.Miejsko - Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powołana została Zarządzeniem Burmistrza Dębna.

Do podstawowych kompetencji Komisji należą zagadnienia takie jak:

• inicjowanie i koordynowanie polityki gminy wobec występujących problemów alkoholowych w gminie Dębno,

• prowadzenia kontroli punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych zawierających powyżej 4, 5% alkoholu ( z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży, w zakresie przestrzegania warunków sprzedaży napojów alkoholowych w gminie Dębno,

• wytyczania priorytetów gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

2.Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Dębno.

1.Za udział w posiedzeniach Komisji oraz zespołów problemowych (tj. przeprowadzanie rozmów merytoryczno - interwencyjnych, sprawy bieżące działalności komisji, posiedzenia plenerowe (kontrole punktów sprzedaży napojów alkoholowych oraz działalności świetlic środowiskowych, udział w sesjach i komisjach Rady Miejskiej w Dębnie) przysługuje jej członkom za jedno posiedzenie wynagrodzenie brutto w wysokości:

1) 227,00 zł - Przewodniczący Komisji,

2) 185,00 zł - Członkowie Komisji.

2. Wynagrodzenie nie przysługuje, gdy członek Komisji nie uczestniczył w jej pracach.

3. Warunkiem otrzymania wynagrodzenia jest potwierdzenie udziału w Komisji na liście obecności.

4. Komisji będzie wykonywać swoje obowiązki nie rzadziej niż 2 razy w miesiącu.

5.Członkom komisji delegowanym w sprawach związanych z działalnością komisji przysługuje zwrot kosztów podróży na zasadach przewidzianych dla pracownika z tytułu podróży służbowych.

 

ROZDZIAŁ IV

ZASADY ORGANIZACJI, FINASOWANIA ORAZ SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU

1.Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Za koordynację i realizację w/w programu odpowiedzialny jest Pełnomocnik Burmistrza ds. Patologii Społecznych.

W zakresie realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Gmina Dębno korzysta z wiedzy i doświadczenia osób zawodowo zajmujących się problemem uzależnienia od alkoholu, a w szczególności:

1) konsultantów z Gminnego Punktu Konsultacyjnego ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie,

2) członków Miejsko Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

4) funkcjonariuszy Policji i Straży Miejskiej,

5) pracowników socjalnych, pedagogów,

6) pracowników innych instytucji i organizacji zajmujących się pomocą rodzinie, przeciwdziałaniu uzależnieniom i ograniczeniu patologii społecznych.

Adresatami programu są wszyscy mieszkańcy Gminy Dębno, a w szczególności:

1) młodzież szkolna,

2) rodziny osób z problemem alkoholowym,

3) osoby pijące nadmiernie, w tym uzależnieni od alkoholu,

4) konsumenci alkoholu,

5) oraz inne, którym zlecane są zadania gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

2. űródła i zasady finansowania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dębnie

Finansową podstawą realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Dębno stanowią dochody gminy z opłat za wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zgodnie z art. 18? ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

3. Monitoring realizacji gminnego programu.

Realizacja Programu podlegać będzie stałemu monitorowaniu i ewaluacji. Celem monitoringu będzie ustalenie czy zaplanowane działania Programu zostały zrealizowane zgodnie z założeniami. Monitoring obejmować będzie następujące elementy:

1. czas realizacji zaplanowanych działań oraz ich zakres,

2. wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację zadań,

3. źródła pochodzenia środków finansowych,

4. stan realizacji poszczególnych zadań ujętych w Programie.

Monitoring przebiegu realizacji Programu będzie odbywał się na podstawie sprawozdań przekazywanych przez jego realizatorów. Niezależnie od prowadzonych działań monitorujących realizację Programu, dokonywana będzie jego ewaluacja, pozwalająca na ustalenie, jakie zadania zostały podjęte w danym okresie oraz w jaki sposób wpłynęły one na realizację celów zawartych w Programie.

Przeprowadzeniu ewaluacji posłużą m. in. sprawozdania merytoryczne i finansowe dotyczące realizacji zadań zleconych, dofinansowanych z budżetu Gminy Dębno.

Systematyczna ocena realizowanych zadań pozwoli na ich modyfikację w przypadku istotnych zmian zachodzących w obszarze przeciwdziałania patologiom społecznym.

Tym samym Program pozostaje otwarty i może być poszerzony o inne zadania odpowiadające potrzebom mieszkańców Gminy Dębno.

 

 

Załącznik nr 2

do Uchwały nr

z dnia ………….

 

Preliminarz Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dębnie na rok 2015
Przeciwdziałanie patologiom społeczny, na terenie gminy Dębno		420 000,00
Zwalczanie narkomanii	851-85153	20 280,00
Umowy - zlecenie -prowadzenie punktu konsultacyjnego - psycholog	851-85153-4300	17280,00
Zakup usług pozostałych: Programy profilaktyczne w szkołach	851-85153-4300	2000,00
Zakup usług pozostałych: profilaktyka zagrożeń - narkomania - na Tereni Gminy Dębno	851-85153-4300	1000,00
Przeciwdziałania alkoholizmowi	851-85154	399 720,00
Dotacja celowa na pomoc finansową na finansowanie własnych zadań bieżących - Izba wytrzeźwień w Gorzowie Wlkp.	851-85154-2710	1000,00
Dotacja celowa z budżetu na dofinansowanie zadań zleconych	851-85154 -2820	27 000,00
Dotacja celowa z budżetu - prowadzenie ognisk wychowawczych , świetlic środowiskowych na terenie Gminy Dębno	851-85154-2830	119 500,00
Podróże służbowe komisji	851-85154- 3030	1000,00
Składki na ubezpieczenie społeczne - współpraca ze środowiskiem wiejskim	851-85154-4110	7500,00
Fundusz pracy- współpraca ze środowiskiem wiejskim	851-85154-4110	300,00
Wynagrodzenie -umowy zlecenia - współpraca ze środowiskiem wiejskim	851-85154-4170	105 600,00
Wynagrodzenie Miejsko-Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych	851-85154-4170	32 088,00
Wynagrodzenie - działalność Punktu Konsultacyjnego	851-85154-4170	19 200,00
Zakup materiałów - współpraca ze środowiskiem wiejskim	851-85154-4210	15 000,00
Zakup materiałów- działania związane z przeciwdziałaniem alkoholizmowi w Gminie Dębno	851-85154-4210	15 000,00
Programy profilaktyczne w szkołach	851-85154-4300	3000,00
Działalność Punktu konsultacyjnego - wynagrodzenie bezosobowe	851-85154-4300	30 720,00
Opinie biegłego psychologa	851-85154-4300	1000,00
Szkolenia członków MGKPiRPA	851-85154-4300	1000,00
Pozostała działalność - materiały biurowe	851-85154-4300	100,00
Wynagrodzenie osobowe inspektora ds. patologii społecznych	851-85154-4010	12 391,00
Wynagrodzenie osobowe inspektora ds. patologii społecznych	851-85154-4040	1000,00
Składki na ubezpieczenie społeczne	851-85154-4110	2302,00
Składki na fundusz pracy	851-85154-4120	328,00
MGKPIRPA - telefon stacjonarny Punktu Konsultacyjnego	851-85154-4370	731,00
Czynsz punktu konsultacyjnego	851-85154-4400	3960,00

 

 

Opracowała:

Anna Dutkiewicz

 

 

 

 

 

 

 

 

2